Bezdech senny u dzieci to poważne, choć rzadko diagnozowane zaburzenie, które może znacząco wpływać na zdrowie i rozwój najmłodszych. W trakcie snu dochodzi do epizodów bezdechu, zaburzających prawidłowy przepływ powietrza przez drogi oddechowe. Objawy bezdechu sennego bywają mylone z innymi dolegliwościami, dlatego tak ważna jest czujność rodziców i lekarzy. Czy wiesz, że obturacyjny bezdech senny może występować nawet u pozornie zdrowych dzieci? W tym artykule przybliżymy, czym jest zespół bezdechu sennego i dlaczego wymaga leczenia.
Co to jest bezdech senny i jakie są jego przyczyny?
Bezdech senny u dzieci to zaburzenie oddychania, które pojawia się w czasie snu i objawia się powtarzającymi się epizodami zatrzymania lub spłycenia oddechu. W zależności od mechanizmu wyróżniamy centralny bezdech senny, związany z nieprawidłową aktywnością mózgu, oraz częściej występujący obturacyjny bezdech senny, który powstaje wskutek częściowego lub całkowitego zamknięcia górnych dróg oddechowych.
Do głównych przyczyn bezdechu sennego u dzieci zalicza się przerost migdałków podniebiennych i migdałka gardłowego, otyłość, skrzywioną przegrodę nosową, a także nieprawidłową budowę żuchwy czy jamy ustnej. Zaburzenia napięcia mięśni gardła i mięśni oddechowych, występujące w trakcie snu, dodatkowo ograniczają drożność dróg oddechowych i nasilają objawy bezdechu. W wielu przypadkach to właśnie w czasie snu dochodzi do epizodów bezdechu, którym może towarzyszyć niespokojny sen, nagłe wybudzenia czy spadek saturacji. Nieleczony zespół bezdechu sennego może prowadzić do groźnych powikłań, dlatego tak ważne jest poznanie przyczyn bezdechu i szybka diagnoza.
Objawy bezdechu sennego u dzieci
Bezdech senny występuje u dzieci znacznie częściej, niż się powszechnie uważa, a jego objawy mogą być zarówno nocne, jak i dzienne. W czasie snu dochodzi do epizodów bezdechu, spłycenia oddechu oraz fragmentacji snu, co zaburza prawidłowy odpoczynek organizmu i wpływa na rozwój dziecka. Objawy bezdechu sennego bywają mylone z innymi schorzeniami, dlatego warto znać charakterystyczne sygnały ostrzegawcze.
Najczęstsze objawy bezdechu sennego u dzieci:
- chrapanie lub niespokojny sen z nagłymi wybudzeniami,
- zauważone epizody bezdechu i spadek saturacji w trakcie snu,
- poranny ból głowy lub bóle głowy w ciągu dnia,
- częste oddawanie moczu w nocy,
- uczucie zmęczenia i senność dzienna pomimo pozornie prawidłowego snu,
- trudności z koncentracją i zaburzenia funkcji poznawczych,
- kołatanie serca, czy zaburzenia rytmu serca
- spłycenie oddechu i uczucie duszności podczas snu,
- nadmierna potliwość lub suchość w jamie ustnej po przebudzeniu.
Takie objawy bezdechu sennego u dzieci, zwłaszcza gdy utrzymują się przez dłuższy czas, mogą prowadzić do zaburzeń zachowania, problemów szkolnych oraz zwiększać ryzyko groźnych powikłań zdrowotnych. W przypadku ich wystąpienia konieczna jest konsultacja z lekarzem pierwszego kontaktu lub specjalistą, aby zapewnić dziecku prawidłowy sen i opanowania dolegliwości.
W naszym centrum medycznym szybko umówisz się na wizytę z lekarzem. Skontaktuj się z nami pod numerem 12 333 777 1 lub skorzystaj z całodobowej rejestracji online!
Jak leczyć bezdech senny u dziecka?
Leczenie bezdechu sennego u dzieci zależy od przyczyny oraz stopnia nasilenia objawów. W przypadku, gdy obturacyjny bezdech senny jest wynikiem przerostu migdałków podniebiennych, najczęściej stosowaną metodą jest adenotonsilektomia, czyli ich chirurgiczne usunięcie. U dzieci z otyłością ważnym elementem terapii jest stopniowe zredukowanie masy ciała oraz zmiana trybu życia.
Gdy nieprawidłowa budowa żuchwy lub skrzywiona przegroda nosowa zaburzają oddychanie, pomocne może być leczenie ortodontyczne lub laryngologiczne. U niektórych dzieci konieczne jest wspomaganie oddychania przy użyciu aparatu CPAP, który utrzymuje drożność dróg oddechowych poprzez dodatniego ciśnienia. W leczeniu bezdechu sennego u dzieci ważne jest również wspieranie prawidłowego napięcia mięśni gardła oraz eliminacja czynników pogarszających jakość snu. Niezależnie od metody, leczenie bezdechu wymaga indywidualnego podejścia i współpracy z lekarzem pierwszego kontaktu lub pulmonologiem dziecięcym, aby skutecznie opanować dolegliwości i uniknąć groźnych powikłań.
Badanie bezdechu sennego u dzieci - na czym polega?
Rozpoznanie zespołu bezdechu sennego u dziecka opiera się na dokładnym wywiadzie medycznym, obserwacji objawów bezdechu oraz specjalistycznych badaniach snu. Najdokładniejszym badaniem snu, pozwalającym na pewne rozpoznanie choroby, jest polisomnografia – całonocne monitorowanie parametrów oddechowych, aktywności mózgu, poziomu saturacji i ruchów w czasie snu. W trakcie snu dochodzi do rejestrowania epizodów bezdechu, spłycenia oddechu oraz ewentualnych spadków saturacji, co pozwala ocenić stopień zaawansowania zaburzenia. Badanie wykonuje się w warunkach szpitalnych lub specjalistycznych pracowniach snu, a u dzieci często dodatkowo wykorzystuje się zapis audio-wideo, by zarejestrować m.in. niespokojny sen czy nagłe wybudzenia.
W niektórych przypadkach możliwe jest także wykorzystanie uproszczonego monitoringu domowego, choć nie zastępuje on pełnej polisomnografii. Precyzyjna diagnostyka pozwala nie tylko wykryć obturacyjny bezdech senny, ale również odróżnić go od innych zaburzeń oddychania w czasie snu, takich jak centralny bezdech senny czy zespół wzmożonej oporności dróg oddechowych.
Co zrobić, gdy dziecko ma bezdech?
Gdy u dziecka pojawiają się objawy bezdechu sennego, takie jak chrapanie, nagłe wybudzenia, senność czy poranny ból głowy, nie warto zwlekać z działaniem. Pierwszym krokiem powinna być wizyta u lekarza pierwszego kontaktu, który może zlecić dalszą diagnostykę lub skierować do specjalisty. Wczesne rozpoznanie zespołu bezdechu sennego pozwala na zastosowanie odpowiedniego leczenia i zapobieganie poważnym chorobom, takim jak nadciśnienie tętnicze, zaburzenia rytmu serca czy nawet udar mózgu lub zawał serca w przyszłości.
Rodzice powinni również zadbać o czynniki środowiskowe – zapewnić dziecku prawidłowy sen w dobrze przewietrzonym pomieszczeniu, unikać ekspozycji na dym tytoniowy w otoczeniu oraz zadbać o higienę snu. U dzieci z nadwagą warto wdrożyć zdrową dietę i regularny wysiłek fizyczny, ponieważ zredukowanie masy ciała może poprawić drożność dróg oddechowych i zmniejszyć epizody bezdechu.
Niezależnie od przyczyny, bezdech senny u dzieci wymaga leczenia i indywidualnego podejścia, aby zlikwidować chrapanie, poprawić przepływ powietrza i przywrócić spokojny sen. Tylko kompleksowe działanie – od diagnozy po terapię, może skutecznie wspomóc dziecko w odzyskaniu pełni sił i ochronić je przed szkodliwymi następstwami choroby.
Źródła:
A. Koc, M. Kozłowiec, Nienawiść w życiu codziennym — analiza psychologiczna (2014). Dostęp: 02.10.2025
J. Szponar, M. Ołtarzewski, Dietoterapia doustna u pacjentów z zaburzeniami odżywiania (2007). Dostęp: 02.10.2025
M. Brytek-Matera, Świadomość ciała u dziewcząt z anoreksją psychiczną (2008). Dostęp: 02.10.2025
E. Rybakowski, Farmakoterapia zaburzeń odżywiania — aktualne możliwości i ograniczenia (2014). Dostęp: 02.10.2025
A. Mosiołek, J. Gierus, Program rehabilitacji masy ciała w anoreksji (2019). Dostęp: 02.10.2025
B. Izydorczyk, Psychoterapia zaburzeń obrazu ciała w anoreksji i bulimii psychicznej — podejście integracyjne (2017). Dostęp: 02.10.2025
